Wesele w okolicach Zbąszynia

Sygnatura: TRES_002_081

Na zdjęciu para młoda, goście weselni oraz kapela koźlarska, fotografia z lat 20-tych XX w.

Kolekcja: Fundacja TRES

Muzycy

Nuta Skrzypce Kozioł Kozioł
Śliwa Tomasz
Śliwa Tomasz
1892 - 1976
Instrument: kozioł weselny, kozioł ślubny, skrzypce, mazanki
Koźlarz, skrzypek, budowniczy instrumentów, pedagog. Najsłynniejszy muzykant Regionu Kozła, młodszy brat Piotra Śliwy. Urodzony w Perzynach, osiadł w Chrośnicy, działał też w Zbąszyniu. Grał na tradycyjnych dla swego regionu siesieńkach, koźle ślubnym i weselnym, mazankach i skrzypcach. Jako młody skrzypek grał w kapeli z bratem Piotrem, następnie z muzykantami z Chrośnicy - Tomaszem Hirtem (kozioł), skrzypkami Nikodemem Kaczmarkiem i Ignacym Tomiakiem oraz klarnecistami Piotrem Królikiem i Marcinem Szypłowskim. W 1936 r. ustalił się skład kapeli Tomasz Śliwa (kozioł), Edward Rybicki (skrzypce) i Jan Gniotowski z Chobienic (klarnet). Kapela Tomasza Śliwy była po II wojnie czołowym tradycyjnym zespołem koźlarskim w regionie, miała wielkie wzięcie na weselach. Tomasz, ze sławą najlepszego wielkopolskiego koźlarza został od 1950 r. zatrudniony przez Antoniego Janiszewskiego jako nauczyciel klasy instrumentów ludowych w Ognisku Muzycznym, a następnie w PSM w Zbąszyniu. Uczył też muzyków z zespołu “Mazowsze”. Nagrywany i wizytowany po raz pierwszy w 1931 r. przez prof. Łucjana Kamieńskiego i grupę studentów muzykologii poznańskiej (jako skrzypek) i w 1934 r. jako koźlarz przez J. Pietruszyńską. W 1946 r. i kilkukrotnie w późniejszym czasie w ramach rejestrowania wielkopolskiego repertuaru ludowego został nagrany przez J. i M. Sobieskich, z którymi utrzymywał kontakt korespondencyjny. Brał udział w licznych festiwalach i konkursach, a także programach radiowych, telewizyjnych i filmach dokumentalnych jako instrumentalista i wytwórca instrumentów. Powierzono mu zaszczytną funkcję prowadzenia kapel koźlarskich na centralnych dożynkach w Warszawie. Laureat licznych nagród i odznaczeń, m.in. w 1959 r. zdobył III miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Kapel i Zespołów Ludowych w Llangollen w Wielkiej Brytanii (Walii) grając na skrzypcach w kapeli razem z Henrykiem Skotarczykiem na koźle i Bolesławem Urbanowiczem na klarnecie. Był też laureatem Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” w 1974 r. Jako budowniczy zasłynął kozłami o niezwykle szlachetnym brzmieniu, dopracowane w każdym szczególe. Zbudował łącznie ponad 70 kozłów dla innych koźlarzy, szkoły w Zbąszyniu, zespołów folklorystycznych oraz muzeów polskich i zagranicznych. Zrealizował rekonstrukcję kozła ślubnego według wskazówek J. i M. Sobieskich. Budował też m.in. mazanki i siesieńki (był autorem unowocześnionej formy tego instrumentu, zaopatrzonej w tzw. dymkę). Wybranm uczniom przekazał swoją wiedzę muzykanta i budowniczego.
Miejscowość: Perzyny, Chrośnica